Kamis, 13 Desember 2012

cerpen bahasa minang


"dek ulah sifaik iduik jadi sansaro"

Di nagari Maek , di tapi Batang Maek ndak jauah dari sinan ado  kampuang Koto Tinggi disanan tingga Midun jo Amir, samo uni nyo nan biaso disapo tek Ina. Midun Karajo nyo sahari-hari kasawah jo kaladang, Midun ko urangnyo rajin, sadangkan Amir sabana pamaleh suko mam buek urang berang, cadiak bana bak kecek urang minang. Tek Ina ko elok bana urang nyo paragiah, dibari gala etek paragiah dek urang kampuang tu  . pagi-pagi tu …………..
“ Amir ang lalok kalalok juo ang baru ko….lah jam bara ko a………kecek tek Ina tu ka Amir
Iyo ni……. Kantuak bana wak ni a………..
Ang ko lai tiru lah uda ang tu a….alun tabik matoari le lah pai nyo….ang lalok kalalok juo baru….(sambia manyapu)
ba’a pulo ang  kababini tu…… karajo se maleh bana ang..jo apo ang agiah makan anak urang tu ,
  dari kamar ka lua jo muko kusuik” iyo ni,  manga ni bandiang bandiang wak samo midun tu…(jo muko masam)
Bukan nyo den bandiang- bandiangan waang, yo ang tu lah gadang ndak tagarak babini bagai ang, cubo caliak uda waang nyo kalau kababini lah ado usahonyo….. ndak susahnyo bisuak lai do.
Yo uni ko nyinyia mah,
Bukannyo den nyinyia tapi tukan untuak ka elok ang juonyo, ang tu ndak mangarati den kecekan do.
Sambia pai kabalakang ndak lamo sudah tu di kumpua kannyo kain dibaok kain sajinjiang…
Yo lah ni ndak talok dek den raso dirumah ko do, .karajo ndak juo dapek do….uni mambandiang-bandiang juo jo Midun, rancak den pai jak di rumah ko lai….kok lai di lua kampuang den dapek karajo,
Dibaok kain dek Amir ko dari rumah jo raso berang.
Yo kalu baitu nan waang, itu nan ka elok yo pai lah,,…elok-elok dingari urang diak….
Ingek papatah minang kalau malangkah paliahro kaki, kalau ka mangecek paliharo lidah….
Kok lai barubah iduik waang……bisuak nyo…
Jo raso nan agak bimbang Amir pai malangkahkan kaki
Yo lah ni wak pai lu…….sambia mambaok kain sajinjiang
Lah dilangkahan kaki dek amir,….tibo si midun  dari balakang pulang jak di ladang…..
Haaaaa……………..!!!!!!!
Kama Amir tu ni…..banyak baok barang a….
“nyo pai marantau……”
“Apo dek tibo-tibo senyo pai ni…….ndak ado ngecek-ngecek do…eee kini lah paise nyo lai…”
Manjawab etek Ina jak didapua sambia manenteng aia untuak Midun……ko aminum lah dulu ” yo tu taragak nyo baa lai……”kok lai dapek karajonyo di rantau  urang tu…..”
Yo juo tu ni…diruamah ndak bakarajo juo…nyo do
Di jalan Amir bajalan ndak ado samagaik….. tibo-tibo disapo dek ujang….kawan arek Amir…….
“haaa!!! Kama waang Mir…….baok barang banyak bana a………
Takajuik Amir ko “ ndak ko a,………den ka pai marantau lai…ndak tau karajo dirumah do….rancak cari karajo di rantau lai…ko lai barubah nasib ko…
Yo sabana lawak ang yo…..ang urang nyo nan agak manjo ko ka pai marantau lo biaso pamaleh bana ko a…… lai takao dek ang tu dirantau urang tu.. (agak manyindia) .
“ yo tu lah nan ang..den cubo dulu…yo ang kawan arek den dukung lah den ..tu keputusan nan den piliah.”
“ tantu lah iyo ang kawan den nan pengertian., ko a……apo pun keputusan ang den dukung-dukung se nyo…yo elok-elok se ang di jalan ..jo disinan…jan condong mato ka nan padusi lo disinan….
Iyo lah…..den pai dulu ……..

Amir pai pakai oto pak wali nagari kebetulan wakotu tu pak wali pai lo manta anaknyo ka pasa Payokumbuah. Lalu pak wali basobok jo Amir di jalan tu di baok nyo Amir ko naik otonyo…sabananyo Amir ko maleh…tapi ndak lo lamak manolak do…yo masuak lah Amir ka dalam oto pak wali tu..alah  babarapo jam di ateh oto ….akhia nyo tibo juo di Payokumbuah…
“makasi banyak pak a….kalau ndak ado apak tadi mungkin alun sampai wak lai..”
“ yo biaso tu nyo…kini nan kamano waang…..??
Awak rencana pai ka Kapua Sabilan pai mancari karajo ka sinan…..”
Oo baitu yo lah kalau baitu elok se di jalan yo….
Yo pak….”

Alah bajalan Amir ka oto nan barikuik nyo….dek lai elok nasib langsuang dapek oto dan langsuang barangkek….
Di ateh oto ati Amir raso bimbang….nyo tapikia kalau disinan manatap dima..ndak ado sanak saudaro disinan do….
Oto malaju kancang ndak taraso lah hampia kelok sambilan itu bararti sabantai lai ka sampai….tapi tampek tingga alun juo tantu…raso tu taruih tapikia…….taruih….
Tibo-tibo ado bapak mancaliak Amir nan sadang bimbang ko….” Ado apo nak dek bantuak tu bana paroman waang…..” ndak ado do pak…ko awak pai marantau kasiko ndak tau kama wak manatap do….”
Oo baitu..yo lah untuak samantaro tingga se di tampek apak dulu……
mmmm……..baa yo pak…( jo raso maleh) …” ndak baa gai do ……yo lah pak maksi bnyak pak….
Akhianyo Amir tingga di tapek apak yang biaso di sapo udin.

Alah babarapo hari taingek dek Midun.
Sambia duduak” ni ndak ado kaba Amir do yo ni, lai salamaik senyo ko sampai disinan.
“yo tu lah, uni risau pulo dek nyo..ndak ado maagiah kaba do, mudah-mudahan lai elo-elok senyo.
“ iyo ni……..mudah-mudahan se……”

Dek  bajalannyo waktu ndak taraso alah ampia sataun lo Amir disinan…..tadanga danga kaba kalau Amir disinan alah babini. Ahia nyo kaba tu batua….alah dibaoknyo dek Amir bini nyo ko pulang, bini nyo ko sabana sombong, ndak namuah kalah dek nan lain…di asuang lah dek bini nyo ko si Amir untuak bisa maambiak harato warisan, dek Amir dikecekan nyo ka uni nyo ko.
“ni baa carito tanah nan disabarang tu ni ”
Baa tu lai coitu juo disinan nyo, lai ditanaman nyo dek midun jaguang, jo lado.”
“Ni den paralu piti  bana kini ni …” tu apo makasuik nanyo tanah tu….???
Yo jua se lah tanah tu ni, paralu bana piti tu ni.
Manjawab tek Ina jo nada berang
“ ndak bisa bantuak tu do Mir.ang pulang mintak-mintak jua tanah se langsuang. Harato Pusako tu ndak sembarang jua-jua se do.
Tabi-tibo datang Midun dari lua.
‘ apo ko ni ..tinggi bana suaro ko…”
Ko a adiak ang nak jua tanah nan di sabarang tu a.tu kan tanah pusako awak ndak sembarang-sambarang juo se do, awak ado paraturan adait.
“ eee ndak bisa tu do ni, ang ko baa ko,  bukan nyo baok piti pulang malah mintak jua tanah ang, ”bisa mularaik iduik dek nyo tu.
“den ndak namuah tau do nan penting jua tanah tu, ”penting piti dek den nyo, sia pulo yang ngecekan mularaik.
“ang tu samo se dari dulu sampai kini nyo., samo jo bini ang tu nyo sok karancakan .
Dek amir manyasak juo untuak manjua tanah tu ka etek Ina samo Midun tu, jo raso nan  tapaso tek Ina jo amir manjua tanah nan di subarang, sasudah tanah tu tajua amir ndak takana undang-undang adaik, diambiak pitih bali tanah kasadonyo,.ndak ado diagiah Midun jo tek Ina saketek pun juo...
Bakato Midun ka tek Ina, ”ni baa dek bantuak itu bana Amir tu yo ni….wak kiro  kok lai ka barubah nyo lah pulang marantau tu..eee….kironyo tambah  ka manyusahannyo..
Manjawek etek Ina ..” iyo tu lah mambuek uni paniang se Amir tu…caliak bininyo, samo se aka nyo baduonyo, pitih ka pitih se dek nyo
Alah salasai manjua tanah Amir jo bini nyo pai karantau baliak ka tampek bininyo, ndak tabasoan dek nyo etek bina jo midun  pitih bali tanah tu do, urang sakampuang lah tau baapo sifaik Amir jo bini nyo ko……nan ndak bisa maharagaoi urang…urang di kampuang indak tasapo deknyo do….alah ampia tigo  taun Amir ndak pulang-pulang kakampuang tibo-tibo sajo pagi tu……….
“ni……ooo ni…..”
Takajuik tek ina  nan sadang didapua……bapikia siako nan kadatang sambia bajalan ka muko, dicaliak kiro nan datang amir..sambia mam baok kain dalam tas…
“haaaa……..!!!!!!
Kama waang baok baju bnyak-banyak ko….lah masuak lah waang lu…
Tamanuang amir sakatiko, saambia bajalan masuak kadalam. Ndak tantu nan ka dijawek…
Sambia manenteng ia minum “ angko baa nan sabana nyo ko, bacakak lo ang samo bini ang, .ndak elok bantuak itu do…
“ yo ndak talok den den do ni, banyak bana kandak nyo”….ndak takao den dek disinan lai…..di bandiang-bandiang nyo den samo nan lain……
“ yo ang tu babini caliak dulu ….tu ang ndak parnah mangenalan jo kami dirumah dulu sabalun manikah.
Tibo-tibo datang Midun ka manantakan kue nan dibuek dek urang rumahnyo untuak tek Ina..
“ uni  ooo uni………
dicaliak dek tek Ina kamuko....” oo waang masuak lah”
 Dicaliak ka ado Amir di dalam
Hahhahaa……..manga waang baok baju banyak-banyak ko.… sambia maadokakn kue ka tek ina “ uni ko .jamilah mambuek kue tadi disuruah antakan nyo kasiko….
Manjawek tek Ina sambia maambiak kue tu…..” tu lah nan waang ha…..alun jadi lai, lah manggok manggok mode ko nyo…..
“Aneh waang ko mah….lah abih tanah ang jua  tu pulang ang baliak tu malaraik iduik ang tu disumpahan nyo ang dek nan tuo tu mah”…..kato Midun sambia duduak
“alah tu Midun…bianselah adiak ang tu baranti dulu latiah bagainyo ……..”
Alah lamo mangecek “ uni den pulang dulu  ka pai ka ladang den lai…..
“ yo lah…elok-elok….ko baok saketek a,..uni buek galamai patang untuak anak ang beko..”
“ lah sudah diambiak nyo…Midun pai karumahnyo lai….
Sambia bajalan kadapua “ ang istirahaek lah dulu..uni masak di dapua dulu..”
“iyo ni….

Alah sabulan tigo bulan ampia satahun, iduik Amir samakin mularaik, bini nyo nan daulu alah balaki lo baliak, ndak tantu nan dipabuek lai, harato ndak ado nan tinga lai, samakin ari tubuah nyo samakin kuruih, ndak tau apo nan dipiakianyo, alah jatuah sakik Amir , sakik ndak bisa diubek, ahianyo tibo aja manjapuik.

*****************************@___@********************************
Salasai
Oleh weni novita
1110741002



5 komentar:

  1. kayaknya ceritanya bagus, tapi sayang aku gak paham, heheheheheh

    BalasHapus
    Balasan
    1. mmmmm........ ya
      insyaallah ntr dibkin pke bahasa indonesia
      :)

      Hapus
  2. masih berantakan, ni. rada bingung. ada kalimat langsung yang nggak pake tanda petik.

    BalasHapus
  3. akhia iduik urang pamaleh tu yo sabana sansai..

    tarimokasih caritonyoo uni..

    BalasHapus
  4. Rancak Bana caritonyo bisa mambari kesan Jo urang awak nan di rantau Jan manggok"Se Beko alah jatuah sakik sia nan amuah manolongnyo,

    Salam Jo dun Sanan sadonyo semoga badan sehait selalu

    BalasHapus